Làm thế nào để ăn dặm không phải là cuộc chiến?

Ăn dặm là bước ngoặt đánh dấu hành trình mới trong sự phát triển của con. Đây cũng là giai đoạn để lại cho các mẹ những trải nghiệm thật khó quên. Trong giai đoạn này, các mẹ đặc biệt lưu tâm và tốn nhiều thời gian, công sức để chuẩn bị cho con những bữa ăn dinh dưỡng. Tuy nhiên, làm thế nào để con ăn uống vui vẻ, ngon miệng? Làm thế nào để ăn dặm không phải là cuộc chiến không phải là chuyện dễ dàng.

Ăn dặm là gì?

Khi bé được 6 tháng tuổi, bé bắt đầu hoạt động nhiều lên, vì thế mà nhu cầu năng lượng của bé cũng cao hơn. Lúc này, sữa mẹ không thể cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng để đáp ứng đủ nhu cầu của bé. Chính vì vậy, bé cần bổ sung thêm các món ăn khác ngoài sữa mẹ. Ăn dặm là chính là quá trình con chuyển từ chế độ ăn hoàn toàn bằng sữa mẹ sang chế độ ăn có bổ sung thêm các loại thức ăn khác. Thực đơn ăn dặm của bé phải đảm bảo cung cấp đầy đủ ba nhóm chất là tinh bột, đạm, vitamin và khoáng chất. Thực phẩm chế biến món ăn cho bé phải tươi ngon, sạch sẽ, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, hạn chế thực phẩm đóng hộp và đồ ăn sẵn. Thực đơn cần phong phú, đa dạng, tránh lặp đi lặp lại trong nhiều bữa liên tiếp, dễ khiến bé cảm thấy chán ăn. Đồng thời, mẹ cũng nên sắp xếp, trang trí món ăn một cách đẹp mắt, màu sắc sặc sỡ, khiến bé cảm thấy tò mò, kích thích sự thèm ăn của bé.

Ăn dặm là gì?

Dấu hiệu nhận biết bé muốn ăn dặm

Bên cạnh cột mốc 6 tháng tuổi, mẹ có thể xác định thời điểm bắt đầu cho bé ăn dặm thông qua các dấu hiệu:

• Bé có thể giữ đầu ổn định, ngồi vững mà không cần đến sự trợ giúp

• Bé hay vơ các đồ vật trước mặt cho lên miệng gặm dù mẹ liên tục ngăn cản

• Bé hay quấy khóc về đêm: bé đòi bú mẹ và quấy khóc về đêm do đói, vì vậy cần bổ sung dinh dưỡng cho bé để cơn đói không ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé

Làm thế nào để ăn dặm không phải là cuộc chiến?

• Xuất hiện phản xạ muốn ăn: bé nhìn theo khi người lớn ăn, mồm nhóp nhép, khi người lớn đưa thìa hay đũa đến trước mặt thì bé há miệng đòi ăn

• Tần suất bú mẹ tăng lên: nếu mẹ nhận thấy bé thường xuyên đòi bú mẹ mặc dù lượng sữa mỗi lần bú như trước thì có thể bé sẽ cần bổ sung thêm thức ăn khác để no lâu hơn 

Những việc mẹ nên làm để ăn dặm không phải là cuộc chiến

1. Lựa chọn phương pháp ăn dặm phù hợp

Hiện nay, có 3 phương pháp ăn dặm phổ biến được các mẹ áp dụng: ăn dặm truyền thống, ăn dặm kiểu Nhật, ăn dặm bé chỉ huy

• Ăn dặm kiểu truyền thống:  các món ăn được chế biến đơn giản, nghiền nhuyễn, nấu chung với nhau. Bé có thể ăn nhiều ngay từ giai đoạn đầu, vì thế cân nặng tăng cũng nhanh. Tuy nhiên, với phương pháp này, khả năng ăn thức ăn thô của bé kém, phản xạ nhai kém phát triển. Đồng thời, việc trộn lẫn thức ăn với nhau khiến bé có không cảm nhận được rõ hương vị của từng món ăn, dễ cảm thấy nhàm chán

Ăn dặm kiểu truyền thống

• Ăn dặm kiểu Nhật: thức ăn được chế biến dạng thô, không trộn lẫn với nhau. Ưu điểm của phương pháp này là kích thích phản xạ nhai của bé, giúp bé cảm nhận rõ hương vị của từng loại món ăn, qua đó mẹ có thể nhận biết được sở thích, khẩu vị của bé. Đồng thời, phương pháp này cũng có hạn chế là mẹ phải tốn khá nhiều thời gian để chuẩn bị; ở giai đoạn đầu bé không tăng cân nhanh như phương pháp ăn dặm truyền thống

Ăn dặm kiểu Nhật

• Ăn dặm bé chỉ huy: phương pháp này tôn trọng sự chủ động trong ăn uống của bé, bé tự quyết định mình muốn ăn gì, ăn bao nhiêu, mẹ không được đút và ép bé ăn. Phương pháp này giúp bé rèn luyện kỹ năng nhai, làm quen với mùi vị, kết cấu của món ăn. Tuy nhiên, việc cho bé ăn thô sớm khiến bé dễ bị mắc nghẹn, thời gian đầu bé chậm tăng cân; mẹ cũng mất nhiều thời gian dọn dẹp sau bữa ăn

Ăn dặm bé chỉ huy

Mỗi phương pháp đều có ưu-nhược điểm riêng, mẹ cần lựa chọn phương pháp ăn dặm mà bé thích, đồng thời cũng phù hợp với thời gian và công việc của bản thân.

2. Tạo thói quen tốt khi ăn

Ngay từ khi bắt đầu cho bé tập ăn dặm, mẹ cần rèn luyện cho bé sự tập trung khi ăn uống: cho bé ngồi vào ghế ăn dặm, không nghịch đồ chơi, không xem tivi, không nghịch điện thoại, iPad, không đi rong,... Đồng thời nên tạo không khí vui vẻ để bé hứng thú với bữa ăn. Đây sẽ là cơ sở hình thành thói quen tốt của bé sau này

Tạo thói quen tốt khi ăn

3. Đa dạng khẩu phần ăn cho bé

Mẹ nên chuẩn bị một thực đơn ăn dặm với các món ăn đa dạng, phong phú, không nên lặp lại một món ăn nào đó trong nhiều bữa liên tiếp vì dễ khiến bé cảm thấy chán ăn. Đồng thời mẹ cũng phát hiện được sở thích, khẩu vị của bé

Khẩu phần ăn đa dạng

4. Không nên ép bé ăn

Việc ép bé ăn sẽ vô tình khiến bữa ăn trở thành nỗi ám ảnh của bé, bé sẽ cảm thấy sợ hãi mỗi khi đến bữa ăn, dễ dẫn đến tình trạng biếng ăn sau này. Đôi khi bé đã ăn đủ nhưng mẹ vẫn tiếp tục ép có thể khiến bé bị nôn trớ. Mẹ nên chọn thời điểm bé vui vẻ để cho bé ăn dặm

Không nên ép bé ăn

5. Chú ý quan sát biểu hiện của bé

Trong giai đoạn từ 6 đến 8 tháng tuổi, bé bắt đầu mọc răng, có thể gây tình trạng sốt, quấy khóc, khó chịu, rối loạn tiêu hóa, biếng ăn tạm thời. Mẹ không nên quá lo lắng, cũng không nên ép bé ăn vào thời điểm này nếu bé không muốn.

Quan sát biểu hiện của bé

Hi vọng những chia sẻ trên đây sẽ giúp mẹ và bé bước vào một thời kỳ ăn dặm vui vẻ. Bé ăn ngon miệng, phát triển khỏe mạnh. Mẹ nhàn tênh, không còn nỗi lo con biếng ăn, chậm lớn.

Xem thêm Thời điểm thích hợp cho bé bắt đầu ăn dặm