Bảng cân nặng tiêu chuẩn của trẻ từ 0-5 tuổi theo Bộ Y tế
Nuôi dưỡng trẻ nhỏ đúng cách không phải là việc cho chúng ăn uống, sinh hoạt theo cảm tính của người lớn mà là sự quan sát tốc độ phát triển của trẻ để từ đó điều chỉnh chế độ chăm sóc phù hợp. Một công cụ giúp cha mẹ có thể dễ dàng làm được điều này là bảng cân nặng tiêu chuẩn của trẻ.
Mặc dù mỗi đứa trẻ là khác nhau, nhưng trong cùng một độ tuổi cân nặng của chúng sẽ nằm trên một khoảng nhất định. Nhìn vào những con số này, cha mẹ sẽ biết con đang bình thường, đang hơi thừa cân hay có nguy cơ bị suy dinh dưỡng thể nhẹ cân.
Theo dõi cân nặng giúp cha mẹ biết được tình trạng của trẻ
Dưới đây là bảng cân nặng tiêu chuẩn của trẻ từ 0-5 tuổi, được tính dựa trên điểm Z-SCORE, do Bộ Y tế phát hành.
1. Cách tra cứu cân nặng theo tuổi
Khoảng cân nặng của trẻ thay đổi theo tháng tuổi và giới tính. Các bước tra cứu như sau:
- Lựa chọn đúng bảng tra theo giới tính của trẻ.
- Quy đổi tuổi của trẻ theo tháng và tra vào hàng có độ tuổi tương ứng.
- Xem giá trị cân nặng thực tế nằm ở ngưỡng nào trong hàng trên, để từ đó xác định tình trạng dinh dưỡng của trẻ.
+) Từ -3SD đến -2SD: Suy dinh dưỡng thể nhẹ cân vừa.
+) Dưới -3SD: Suy dinh dưỡng thể nhẹ cân nặng.
+) Từ -2SD đến +2SD: Bình thường
+) Trên +2SD: Thừa cân
2. Bảng cân nặng tiêu chuẩn của trẻ theo tuổi (Z-SCORE)
Bảng cân nặng tiêu chuẩn của trẻ trai từ 0-5 tuổi
Bảng cân nặng tiêu chuẩn của trẻ gái từ 0-5 tuổi
3. Cần làm gì khi cân nặng của trẻ không nằm trong ngưỡng bình thường?
Nếu con bạn đang có cân nặng theo tháng tuổi trong khoảng từ -2SD đến +2SD thì có thể thấy bé đang tăng trưởng tốt. Và bạn hãy tiếp tục duy trì chế độ sinh hoạt điều độ cho bé.
Tuy nhiên khi trẻ thừa cân hay có nguy cơ nhẹ cân thì phải làm gì?
Để trả lời câu hỏi này trước hết cha mẹ cần biết có nhiều yếu tố quyết định đến cân nặng của trẻ. Ví dụ như do di truyền, dinh dưỡng, tình trạng bệnh lý. Trong đó, nguyên nhân dinh dưỡng là thường gặp nhất.
Từ khi mẹ mang thai cho đến khi trẻ được sinh ra, chế độ ăn giữ vai trò rất quan trọng. Nó cung cấp năng lượng và các vi chất thiết yếu giúp duy trì hoạt động bình thường của cơ thể, để trẻ phát triển các cơ quan.
Khi thiếu dinh dưỡng, trẻ sẽ không có đủ năng lượng để tăng cân dẫn đến tình trạng nhẹ cân, suy dinh dưỡng. Thường gặp khi trẻ biếng ăn, hoặc chế độ ăn chưa cân đối.
Ngược lại nếu trẻ ăn quá nhiều so với nhu cầu, mà năng lượng tiêu hao ít, cộng với chiều cao tăng trưởng không tương ứng sẽ khiến trẻ bị béo phì.
Chế độ dinh dưỡng là yếu tố chính quyết định cân nặng của trẻ
Thừa hay thiếu cũng đều không tốt và nên cải thiện. Để trẻ có được cân nặng phù hợp, cha mẹ cần ước tính được năng lượng cung cấp cho trẻ.
Theo Viện dinh dưỡng quốc gia, trẻ từ 1-3 tuổi có nhu cầu năng lượng 1300 Kcal/ngày. Tỷ lệ giữa các thành phần năng lượng hợp lý là 15% đạm, 20% béo và 65% chất bột. Cụ thể nhu cầu protein vào khoảng 28g, tương đương 2,5-3g/1kg cân nặng. Nên kết hợp đạm động vật (thịt, cá, trứng, sữa) và đạm thực vật (các loại đậu, vừng, lạc). Về chất béo, khi nấu đồ ăn cho trẻ nên thêm 1-2 thìa dầu hoặc mỡ để giúp cung cấp năng lượng, đồng thời giúp trẻ hấp thu tốt các vitamin tan trong dầu. Ngoài ra cha mẹ cũng cần cho trẻ bổ sung thêm các chất khoáng và vitamin như canxi, sắt, kẽm, vitamin A, vitamin C. Các nguồn giàu vitamin và khoáng chất là sữa, hải sản, và rau củ quả.
Đối với trẻ từ 3-5 tuổi, khi hoạt động thể lực tăng lên thì nhu cầu năng lượng cũng tăng. Một ngày trẻ cần khoảng 1600 Kcal. Lượng đạm cần cung cấp vào khoảng 36g hoặc 2-2,5 g protein/1 kg cân nặng.
Một ngày trẻ có thể ăn từ 4-5 bữa, bắt đầu tập ăn từ thức ăn mềm đến đặc hơn. Nguồn thức ăn cần đa dạng, đủ 4 nhóm và thay đổi thường xuyên để trẻ không cảm thấy nhàm chán. Cha mẹ nên tập cho trẻ thói quen ăn đúng bữa, không ăn vặt trước bữa chính.
Trẻ nhẹ cân do biếng ăn thì mẹ có thể lựa chọn các loại sữa cao năng lượng để giúp con tăng cân. Đồng thời áp dụng các biện pháp giúp trẻ ăn ngon miệng như bổ sung vi chất kẽm, lysin, vitamin nhóm B; hoặc cho trẻ sử dụng men tiêu hoá và men vi sinh để hỗ trợ tiêu hoá tốt thức ăn.
>> Xem thêm Chọn sữa cho trẻ biếng ăn, cần lưu ý gì để con tăng cân tốt, an toàn?
Với những trẻ thừa cân, béo phì, tuyệt đối không được nhịn ăn. Vì trẻ béo phì do thừa năng lượng nhưng chưa chắc đã có đủ dinh dưỡng. Vì vậy, vẫn cần cho trẻ một chế độ ăn hợp lý. Đặc biệt nên chú trọng đến nhu cầu đạm và canxi. Ngoài ra, khuyến khích trẻ tích cực vận động, tập luyện thể thao là biện pháp hiệu quả để tăng chiều cao và cải thiện tình trạng thừa cân.
