Cân nhắc việc sử dụng hormone tăng trưởng cho trẻ
Hormone tăng trưởng là lựa chọn của không ít ông bố bà mẹ để giúp con mình có được chiều cao như mong muốn. Bạn đã hiểu đúng về phương pháp này? Bài viết dưới đây sẽ cho bạn những thông tin hữu ích.
Dịch từ bài viết của Jane E.Brody đăng trên báo New York Times
Một cậu bé 8 tuổi mà tôi biết khá nhỏ so với tuổi của nó, thấp bé hơn bạn bè, thậm chí còn nhỏ hơn cả em gái 5 tuổi. Lo ngại về việc sử dụng ngày càng nhiều và những rủi ro có thể có của hormone tăng trưởng, tôi đã hỏi mẹ cậu bé liệu bà có cân nhắc việc điều trị cho cậu bằng hormone không? Cô ấy trả lời, “Không hẳn. Thằng bé giống như cha mình, cũng thấp bé và nhẹ cân khi còn nhỏ và không vượt lên cho đến khi học đại học."
Con trai của họ, cô nói, không có dấu hiệu của sự thiếu hụt hormone. “Thằng bé đang ở bách phân vị 3% về chiều cao và đã duy trì cùng một quỹ đạo tăng trưởng trong nhiều năm, vì vậy không có lý do gì để làm điều gì đó”, cô nói. "Nó rất khoẻ mạnh, có khả năng thể chất và có thể theo kịp bạn bè của mình theo những cách khác."
Cha của cậu bé, ở tuổi 41, hiện đã cao 6 feet (1,83m), mặc dù vẫn rất mảnh mai. Anh nhớ lại mình từng là một đứa trẻ có sức khỏe dẻo dai nhưng không có sức mạnh thể chất như bạn bè. Bù đắp cho những gì anh thiếu về khối lượng là tốc độ và sự nhanh nhẹn. “Tôi rất thích các môn thể thao cạnh tranh và làm việc dựa trên những kỹ năng mà những người khác không có,” anh ấy nói với tôi và nói rằng anh ấy khuyến khích con trai mình nhận ra và tận dụng những kỹ năng mà mình có.
Nhiều cha mẹ lựa chọn hormone tăng trưởng để tăng chiều cao cho trẻ
Giá như mọi bậc cha mẹ có con nhỏ nhưng khỏe mạnh tiếp cận vấn đề một cách hợp lý. Các chuyên gia ước tính rằng 60-80% trẻ em thấp hơn tuổi của chúng không bị thiếu hụt hormone tăng trưởng hoặc tình trạng bệnh lý khác làm hạn chế sự phát triển. Nhưng khi biết có một liệu pháp để tăng chiều cao, một số cha mẹ tìm kiếm giải pháp cho một vấn đề họ nhận thấy, ngay cả khi không có bất thường về y tế. Tuy nhiên, họ cũng nên biết rằng nghiên cứu mới chỉ ra mối liên quan giữa việc điều trị bằng hormone tăng trưởng với những ảnh hưởng xấu nghiêm trọng đến sức khỏe nhiều năm sau đó.
Tình trạng thấp quá mức có thể do nhiều nguyên nhân ngoài việc thiếu hụt hormone tăng trưởng, bao gồm suy dinh dưỡng, bệnh Crohn hoặc bệnh celiac và các tình trạng sức khỏe tiềm ẩn cần được loại trừ hoặc điều trị nếu có. Nhưng chiều cao thường liên quan đến di truyền của đứa trẻ. Như cha hoặc mẹ, như con trai hoặc con gái. Với chiều cao của cha mẹ tôi - một người mẹ cao 5 feet 1 (1,55m) và người cha cao 5 feet 6 (1,68m) - tôi không có khả năng trở thành tiền đạo cho đội bóng rổ Knicks ở độ cao 4 feet 11 (1,5m). Tiến sĩ Adda Grimberg, một bác sĩ nội tiết nhi tại Bệnh viện Nhi đồng Philadelphia, nhớ lại rằng “20 năm trước, các gia đình tập trung vào sức khỏe. Họ đến với một đứa trẻ đang phát triển không bình thường và muốn biết liệu có bệnh tiềm ẩn hay không. Giờ đây, ngày càng nhiều, họ tập trung vào chiều cao. Họ muốn hormon tăng trưởng, tìm kiếm một chiều cao cụ thể. Nhưng điều này không giống như ứng dụng bán hàng Amazon; bạn không thể chỉ đặt hàng và tạo cho đứa trẻ chiều cao mà bạn muốn. "
Hormone tăng trưởng được sử dụng cho trẻ bị thiếu hụt
Ban đầu, hormone tăng trưởng được sử dụng để điều trị cho trẻ em bị thiếu hụt, có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Xác chết là nguồn cung cấp hormone hạn chế đầu tiên cho đến năm 1985, khi các nhà khoa học thành công trong việc sản xuất hormone tăng trưởng tái tổ hợp ở người trong phòng thí nghiệm, làm tăng đáng kể việc cung cấp và sử dụng nó để điều trị chứng thiếu hụt hormone tăng trưởng.
Ước tính tỷ lệ mắc chứng thiếu hụt này nằm trong khoảng từ 1/3.000 đến 1/10.000 trẻ em. Theo Hiệp hội Nội tiết Nhi khoa, những người bị ảnh hưởng thường thấp hơn nhiều so với người cùng tuổi - thấp hơn nhiều so với bách phân vị thứ ba - và theo thời gian ngày càng tụt lại phía sau.
Năm 2003, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ đã phê duyệt việc sử dụng hormone tăng trưởng tái tổ hợp ở người cho tình trạng được gọi là “tầm vóc thấp vô căn”, hoặc tầm vóc thấp không rõ nguyên nhân, không phải là bệnh. Nhưng nó đã khiến ngày càng nhiều bậc cha mẹ cân nhắc đến việc sử dụng hormone tăng chiều cao cho con mình. Tiến sĩ Grimberg nói rằng việc đổ xô đi trị liệu phản ánh mối lo ngại về thành kiến rộng rãi của xã hội đối với chiều cao có hạn, thay vì nhu cầu y tế thực sự.
Các bậc cha mẹ đang cân nhắc việc điều trị xét về phương diện lành tính của phương pháp này nên biết những gì nó gây ra: tiêm hàng ngày trong nhiều năm cho đến khi trẻ hoàn thành tăng trưởng, luân phiên các vị trí tiêm trên cơ thể để giảm thiểu sẹo. Mặc dù rất ít trẻ gặp phải các phản ứng phụ, có thể bao gồm đau đầu nghiêm trọng và các vấn đề về hông, nhưng việc điều trị đòi hỏi phải thăm khám bác sĩ nhiều lần, chụp X-quang và xét nghiệm máu, đồng thời, Tiến sĩ Grimberg nói, “sẽ khiến đứa trẻ nghĩ rằng có điều gì đó không ổn xảy ra với nó mà cần được chữa trị.”
Việc sử dụng hormone tăng trưởng cần cân nhắc theo từng trường hợp
Theo Hiệp hội Nội tiết Nhi khoa, quyết định sử dụng hormone tăng trưởng cho người thấp lùn vô căn cần được thực hiện trên cơ sở từng trường hợp cụ thể, trong đó lợi ích và nguy cơ được cân nhắc kỹ lưỡng đối với từng trẻ.
Vậy thì lợi ích và rủi ro là gì? Mặc dù các nhà sản xuất đã hỗ trợ giám sát tính an toàn của thuốc sau 10 năm do chính phủ Hoa Kỳ ủy quyền, nhưng việc báo cáo là tự nguyện và thiếu những thông tin cần thiết. Tuy nhiên, một đánh giá đáng tin cậy hơn có sẵn từ Thụy Điển, nơi dữ liệu toàn dân được thu thập thường xuyên.
Tại tạp chí y tế Mỹ về nhi khoa (JAMA Pediatrics) vào tháng 12, các bác sĩ nội tiết nhi từ Bệnh viện Đại học Karolinska đã báo cáo rằng trong số 3.408 bệnh nhân được điều trị bằng hormone tăng trưởng tái tổ hợp khi còn nhỏ và thanh thiếu niên và theo dõi đến 25 năm, nguy cơ phát triển các biến cố tim mạch như đau tim hoặc đột quỵ là cao hơn hai phần ba ở nam và cao gấp đôi ở nữ so với 50.036 người tương tự nhưng không được điều trị.
Phát hiện của Thụy Điển sau một báo cáo vào tháng 6 năm ngoái từ một nhóm nghiên cứu ở Tokyo rằng hormone tăng trưởng thúc đẩy các con đường y sinh học kích thích sự phát triển của xơ vữa động mạch, yếu tố nguy cơ cho hầu hết các biến cố tim mạch.
Vẫn chưa rõ liệu các tác động bất lợi lâu dài khác có trở nên rõ ràng trong những năm tới hay không. Dựa trên hoạt động đã biết của nó, việc cung cấp hormone tăng trưởng khi không có sự thiếu hụt có thể làm tăng nguy cơ ung thư, bệnh hô hấp và tiểu đường. Trong một bài xã luận trên tạp chí JAMA Pediatrics, Tiến sĩ Grimberg đã viết rằng “bằng chứng gián tiếp cho thấy tiềm năng gây ra những tác động không đáng có của việc điều trị hormone tăng trưởng là đủ chính đáng” để đảm bảo nghiên cứu thêm.
Điều quan trọng không kém mà cha mẹ cần biết là con họ có thể tăng bao nhiêu chiều cao sau nhiều năm tiêm hormone hàng ngày. Mặc dù không thể dự đoán trước cho từng đứa trẻ, nhưng lợi ích trung bình đối với trẻ em có tầm vóc thấp lùn vô căn là khoảng 2 inch (5cm) khi trưởng thành. Tiến sĩ Grimberg gợi ý rằng nếu không có lợi ích đo lường được trong vòng một năm điều trị, cha mẹ nên cân nhắc việc ngừng điều trị.
Lạm dụng hormone tăng trưởng cho thấy việc kỳ thị tầm vóc còn tồn tại
Thảo luận về các khía cạnh tâm lý của liệu pháp hormone tăng trưởng khi không có sự thiếu hụt nào, các chuyên gia đã lưu ý phương pháp này còn duy trì quan niệm rằng tầm vóc thấp là bị kỳ thị, dẫn đến nhu cầu trị liệu ngày càng tăng. Một nhóm đề xuất việc giúp một đứa trẻ thấp bé phát triển các kỹ năng đối phó sẽ tốt hơn nhiều so với việc mua “chiều cao” thông qua các phương tiện dược phẩm.
Trong một báo cáo trên Tạp chí Nghiên cứu Hormone ở Nhi khoa, Tiến sĩ Talia Hitt và các đồng nghiệp tại Bệnh viện Nhi Philadelphia và Đại học Pennsylvania đã viết rằng những kỳ vọng cao của cha mẹ rằng liệu pháp hormone tăng trưởng sẽ cải thiện chất lượng cuộc sống cho con cái của họ khó có thể được đáp ứng nếu những đứa trẻ không bị thiếu hormone. Họ kêu gọi các bác sĩ lâm sàng “hỗ trợ các gia đình theo những cách khác để thúc đẩy sự phát triển tích cực ở trẻ em có tầm vóc thấp bé.”
Tiến sĩ Philippa Gordon, một bác sĩ nhi khoa ở Brooklyn, N.Y., kêu gọi các bậc cha mẹ đảm bảo rằng con cái của họ biết “mọi người có thể có hình dáng và chiều cao khác nhau, nhưng tình yêu của cha mẹ dành cho con là vô điều kiện.”
