Trẻ sơ sinh suy dinh dưỡng phải làm sao?
Suy dĩnh dưỡng thấp còi là tình trạng trẻ chậm phát triển chiều cao, không đạt chiều cao chuẩn so với độ tuổi mà thường chỉ đáp ứng được 90% so với chiều cao chuẩn. Vậy cầm làm gì để cải thiện được tình trạng trẻ em suy dinh dưỡng thấp còi hiện nay.
1.Tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thấp còi ở Việt Nam
Theo con số thống kê của Liên Hợp Quốc, 90% trẻ bị suy dinh dưỡng thấp còi trên thế giới tập trung ở 36 nước, trong đó có Việt Nam và phổ biến ở khu vực nông thông và dân tộc thiểu số.
Ngày nay xã hội phát triển và điều kiện kinh tế tốt hơn, trẻ được chú trọng và chăm sóc nhiều hơn tỷ lệ trẻ suy sinh dưỡng thấp còi cũng giảm đi đáng kể. Trong 30 năm qua tỷ lệ suy dinh dưỡng giảm từ 51% xuống 14% nhưng tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi chỉ giảm từ 59,7% xuống 26%. Nếu tính theo tỷ lệ này ở Việt Nam cứ 6 trẻ thì vẫn còn 1 trẻ bị suy dinh dưỡng thấp còi (chiều cao thấp so với tuổi). Và nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người bị suy dinh dưỡng thấp còi (đặc biệt trong 3 năm đầu đời) sẽ có nguy cơ làm thấp hơn chiều cao tối đa của chính họ 10cm khi trưởng thành.
Tình trạng trẻ em suy dinh dưỡng thấp còi
2. Yếu tố ảnh hưởng đến trẻ suy dinh dưỡng
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao của trẻ trong đó ảnh hướng lớn nhất là gen di truyền đặc biệt sẽ thấy rõ ở giai đoạn tuổi dậy thì. Ở giai đoạn này yếu tố gen quyết định tới 83% chiều cao ở bé trai và 76% ở bé gái. Ngoài ra chiều cao của trẻ còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác như dinh dưỡng, giấc ngủ, luyện tập thể thao,… trong đó quan trọng nhất chính là dinh dưỡng.
Có thể thấy rằng khẩu phần ăn của trẻ chưa bảo đảm đa dạng, cân đối, chưa đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị về một số chất dinh dưỡng quan trọng cho việc phát triển chiều cao (như vitamin A, Vitamin D, canxi, Fe, kẽm…). Trong khẩu phần ăn hàng ngày của cả trẻ bình thường cũng như trẻ bị suy dinh dưỡng nhẹ cân và thấp còi đều không đủ canxi và các vi chất thiết yếu giúp hấp thu canxi vào xương hiệu quả.
Hơn nữa hiện nay, việc các bậc phụ huynh cho con ăn đồ ăn nhanh, sử dụng nhiều nước hoa quả, nước hoa quả trong sữa… kèm theo cacbonhydrat có chỉ số đường cao sẽ cho việc hấp thu của trẻ bị rối loạn làm giảm quá trình hấp thu các chất dinh dưỡng khác.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng cho biết khi bổ sung protein từ động vật tỷ lệ protein chỉ đáp ứng 33%, chưa đáp ứng được nhu cầu của cơ thể. Lượng chất béo tổng số thấp hơn nhu cầu khuyến nghị, do đó, rất khó để giúp cơ thể trẻ nhỏ giảm bớt lượng cacbonhydrat. Tỷ lệ canxi đáp ứng nhu cầu ở lứa tuổi 6-8 tuổi rất thấp, chỉ chiếm 59% và thấp hơn nữa ở lứa tuổi 9-11, chỉ 45% canxi. Đối với trẻ suy dinh dưỡng thấp còi, mức đáp ứng nhu cầu canxi cho cơ thể trẻ cũng rất thấp, chưa tới 49%. Đây là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng suy dinh dưỡng, thấp còi cho trẻ nhỏ
Vì một tương lai trẻ không bị suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng thấp còi, các chuyên gia dinh dưỡng cảnh báo, các bậc phụ huynh cần lưu ý bổ sung vi chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển chiều cao của trẻ gồm khoáng chất như sắt, kẽm, canxi; vitamin A, D, K2…
Thực phẩm cho trẻ suy dinh dưỡng thấp còi
3. Trẻ sơ sinh suy dinh dưỡng phải làm sao?
Phát hiện trẻ suy dinh dưỡng sớm để có thể điều trị kịp thời
Để xác định được trẻ sơ sinh có phải là suy dinh dưỡng hay không, cần đo cân nặng của trẻ theo từng tháng tuổi và so sánh với biểu đồ tăng trưởng cân nặng theo từng tháng tuổi để xác định tình trạng dinh dưỡng hay không và mức độ suy dinh dưỡng như thế nào.
Cải thiện chiều cao trẻ sơ sinh suy dinh dưỡng qua chế độ ăn uống
Với trẻ sơ sinh thì nguồn dinh dưỡng chính chủ yếu là từ sữa mẹ. Vậy để tránh trường hợp trẻ bị suy sinh dưỡng thì mẹ nên bổ sung đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu để cung cấp cho con ngay từ khi mang thai.
Mẹ cần cung cấp đủ 4 nhóm thức ăn: chất bột (đường), chất đạm ( thịt, cá, trứng, sữa, tôm, cua và các loại đậu,…), chất béo và cuối cùng là vitamin và chất khoáng: bao gồm rau xanh và các loại quả chín.
Bổ sung đủ các vi chất dinh dưỡng cần thiết như:
Vitamin A: vitamin A rất cần thiết và có vai trò quan trọng trong cơ thể đặc biệt là thị lực, tăng trưởng và phân chia tế bào giúp tăng hệ miễn dịch và tạo xương.
Sắt: Mặc dù tồn tại một lượng nhở trong cơ thể tuy nhiên trong giai đoạn phát triển cơ thể phụ thuộc nhiều vào sắt. Sắt giúp vận chuyển oxy tới các tế bào cơ thể, cũng tăng cường hệ thống miễn dịch ở trẻ. Các thực phẩm giàu sắt như thịt, hải sản, đậu đỗ, rau màu xanh đậm (súp lơ xanh, cải xoăn,…).
Canxi: thức ăn giàu canxi bao gồm sữa, phomat, các sản phẩm từ sữa, rau có màu xanh thẫm (rau chân vịt, củ cải, rau cải xoăn,…), sản phẩm từ đậu tương, cá…Canxi có vai trò quan trọng trong việ phát triển chiều cao.
Kẽm: Kẽm có vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ. Kẽm giúp tăng hấp thu, tăng tổng hợp chất đạm, phân chia tế bào, tăng cảm giác ngon miệng. Nếu trẻ bị thiếu kẽm sẽ làm chậm phát triển chiều cao của trẻ hay gây rối loạn phát triển xương, biếng ăn do rối loạn vị giác. Các thực phẩm giàu kẽm gồm có thịt đỏ ( thịt bò, thịt lợn, thịt gà,…), một số hải sản (tôm, cua, hàu,…), các loại đậu và một số ngũ cốc ăn liền được tăng cường kẽm.
Vitamin D: Thực phẩm giàu vitamin D giúp hấp thu canxi, làm xương chắc khỏe và tăng trưởng tốt. Nếu thiếu vitamin D thì canxi không được hấp thu sẽ sẽ không thế phát triển được chiều cao ở trẻ. Các thực phẩm có vitamin D gồm cá, dầu cá, ngũ cốc, sò, nấm,...
Bổ sung dinh dưỡng cho mẹ
Luyện tập thể dục thể thao cải thiện chiều cao trẻ suy dinh dưỡng thấp còi
Bên cạnh yếu tố dinh dường cũng nên khuyến khích trẻ thường xuyên luyện tập thể dục thể thao để tốt tới sự phát triển chiều cao và làm cho hệ cơ xương vững chắc, khỏe mạnh. Các môn thể thao giúp trẻ phát triển chiều cao có thể kể đến như : bơi lội, đạp xe, chạy, chơi cầu lông, bóng chuyền,… Mẹ nên chọn cho trẻ một môn thể thao phù hợp với từng độ tuổi của trẻ
Ngoài ra các yếu tố cũng cần được đảm bảo như yếu tố môi trường - xã hội: thực hiện vệ sinh môi trường, dùng nguồn nước sạch, đảm bảo vệ sinh thực phẩm rửa tay trước khi ǎn và sau khi đi đại tiểu tiện, tẩy giun định kỳ cho trẻ như thế giúp trẻ hay ăn hơn và cũng tăng hấp thu các chất dinh dưỡng hơn. Xây dựng cho trẻ một lối sống lành mạnh và ngủ đúng giờ. Tốt nhất nên cho trẻ đi ngủ từ 10-12 giờ đêm và ngủ ít nhất 8 tiếng một ngày bởi đây là khoảng thời gian mà hóc môn sinh trưởng trong tiết ra, và cần phải trong giấc ngủ sâu mới có thể phát huy tác dụng.
Cho trẻ luyện tập cho trẻ giúp tăng chiều cao
Với những cách ở trên thì mẹ cũng có thể tham khảo các sản phẩm hay thực phẩm có sự phối hợp bổ sung các chất cần thiếu cho sự phát triển chiều cao của trẻ như vitamin K2 + Canxi + vitamin D có chứa trong như sữa, sữa chua, cháo… giúp xương chắc khỏe, hỗ trợ phát triển chiều cao tối ưu, góp phần cải thiện tầm vóc cho trẻ.
->> Xem thêm bài tập tăng chiều cao cho trẻ
->> Xem thêm thực phẩm bổ sung canxi tăng chiều cao cho trẻ
->> Xem thêm: cải thiện chiều cao cho trẻ suy dinh dưỡng thấp còi