Bé 5 tháng ăn dặm được chưa? Hướng dẫn mẹ cho bé ăn dặm đúng cách
Hiện nay, với mong muốn trẻ sinh ra được phát triển toàn diện cả về chiều cao và thể chất, bố mẹ bắt đầu quan tâm đến chế độ ăn uống sinh hoạt của bé từ rất sớm. Nếu như trong 3 tháng đầu đời của trẻ, hầu hết bố mẹ đều nhận biết được tầm quan trọng của sữa mẹ và cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn. Thì từ tháng thứ 5 trở đi rất nhiều ông bố bà mẹ bắt đầu tự hỏi bé đã ăn dặm được chưa và cho bé ăn dặm như thế nào là đúng cách?
1. Ăn dặm là gì?
Ăn dặm là việc tập cho trẻ làm quen dần các thức ăn thô ngoài sữa mẹ và sữa công thức. Ví dụ như: cháo, rau, củ, quả xay nhuyễn, cơm nát,..
Ăn dặm nhưng tuyệt đối không được ngừng cho trẻ bú sữa mẹ. Nó chỉ được coi là biện pháp bổ sung thêm dưỡng chất cho trẻ, sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ.
Bé 5 tháng ăn dặm đúng cách giúp phát triển khỏe mạnh
2. Các phương pháp ăn dặm cho bé
Hiện nay có 3 phương pháp ăn dặm phổ biến được các mẹ quan tâm nhiều, đó là: ăn dặm truyền thống, ăn dặm kiểu nhật và ăn dặm tự chỉ huy BLW.
2.1. Ăn dặm truyền thống
Ăn dặm truyền thống là phương pháp ăn dặm đã xuất hiện từ rất lâu. Tuy nhiên, đến nay nó vẫn được áp dụng rất phổ biến ở Việt Nam.
Cách chế biến các món ăn dặm theo phương pháp truyền thống thường là xay nhuyễn các loại thức ăn ví dụ như rau, củ, thịt, cá để tạo các món cháo, bột khác nhau cho bé.
2.2. Ăn dặm kiểu Nhật
Ăn dặm kiểu Nhật là cho trẻ ăn đa dạng các loại thức ăn trong mỗi bữa ăn, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ. Điều đặc biệt của phương pháp này là các loại thức ăn được để riêng rẽ, không trộn lẫn với nhau, do đó giúp cho bé có thể cảm nhận được mùi vị của từng thực phẩm và kích thích vị giác của trẻ, giúp trẻ ăn ngon hơn.
2.3. Ăn dặm tự chỉ huy BLW
Ăn dặm tự chỉ huy là phương pháp ăn dặm khá hiện đại, trẻ được toàn quyền quyết định cách ăn và món ăn. Trẻ có thể ăn hoặc không ăn món nào đó, ăn món nào trước món nào sau, ăn bốc hay ăn thìa,... tất cả tùy thuộc vào sở thích của trẻ.
Việc để trẻ tự do trong bữa ăn của mình, giúp cho bé hứng thú hơn với việc ăn uống, kích thích vị giác của trẻ, ngoài ra giúp bé có khả năng phân biệt được các loại thức ăn và mùi vị của chúng từ sớm.
3. Bé 5 tháng ăn dặm được chưa?
Nhiều bố mẹ vì lo lắng trẻ ở độ tuổi này không được cung cấp đủ dinh dưỡng chỉ từ sữa mẹ. Do đó, họ bắt đầu tìm hiểu các thực đơn ăn dặm và cho trẻ tập ăn dặm ngay từ tháng thứ 5, thậm chí có những trẻ đã được bố mẹ cho ăn dặm từ tháng thứ 4. Tuy nhiên quan điểm trên là chưa chính xác.
Theo như khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, thời điểm tốt nhất để bắt đầu cho trẻ ăn dặm là từ khi tròn 6 tháng tuổi. Do:
Lúc này hệ tiêu hóa của trẻ đã hoàn thiện tương đối, nên cho trẻ thích nghi dần với những thức ăn đặc và phức tạp hơn sữa mẹ là hoàn toàn hợp lý.
Mỗi ngày ước tính trẻ 6 tháng tuổi cần nạp khoảng năng lượng tương đương 700 calo, trong khi đó năng lượng từ sữa mẹ chỉ đủ cung cấp khoảng 450 calo/ngày. Vì vậy cho trẻ tập ăn dặm ở độ tuổi này là vô cùng cần thiết giúp trẻ được bổ sung đầy đủ dinh dưỡng.
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo mẹ không nên cho trẻ ăn dặm quá sớm. Trước 6 tháng tuổi, hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện, thiếu rất nhiều enzym giúp tiêu hóa thức ăn như amylase, protease, lipase,... trẻ sẽ không có đủ khả năng hấp thụ hết các chất dinh dưỡng từ thức ăn thô cũng như dễ bị chán sữa mẹ dẫn đến ngày càng bú ít đi. Điều này ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của trẻ, làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường tiêu hóa như ăn không tiêu, đầy bụng, tiêu chảy, táo bón,..
Tuy nhiên, trên thực tế, khi trẻ có các biểu hiện dưới đây thì mẹ cũng có thể cân nhắc cho bé 5 tháng ăn dặm:
Miệng trẻ hay nhai tóp tép.
Nhìn người lớn ăn tỏ vẻ thích thú và đá lưỡi liên tục.
Bé có thể ngồi tương đối vững.
Bé háu ăn, đòi ti nhiều hơn bình thường.
Bé hay tỉnh giấc và quấy khóc đòi bú.
4. Làm thế nào để cho bé 5 tháng ăn dặm đúng cách?
4.1. Nguyên tắc vàng cho bé 5 tháng tập ăn dặm
Thời gian đầu khi cho trẻ tập ăn dặm, để tăng hứng thú với việc chuyển một phần từ bú sữa mẹ sang ăn các loại thức ăn đặc hơn. Đồng thời để không ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ do hệ tiêu hóa của trẻ lúc này còn non yếu thì mẹ cần áp dụng các nguyên tắc sau đây:
Tập cho trẻ ăn từ ít đến nhiều. Thời gian đầu cho trẻ ăn từng chút một và với lượng nhỏ, khi bé đã quen thì có thể tăng dần khẩu phần ăn cho phù hợp với nhu cầu trong từng giai đoạn phát triển của trẻ.
Cho trẻ ăn từ loãng đến đặc. Do trẻ đã quen với việc bú sữa mẹ nên khi chuyển sang ăn dặm cũng nên bắt đầu từ các món loãng trước để trẻ thích nghi dần, sau đó mới tăng dần độ đặc của thức ăn.
Cho trẻ ăn từ ngọt đến mặn cũng bởi vì trước đó, hệ tiêu hóa của bé chỉ quen với sữa mẹ. Do vậy, cho bé ăn các loại bột ngọt lúc này giúp trẻ dễ hấp thu hơn.
Nên cố định thời điểm của các bữa ăn dặm trong ngày. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, mỗi bữa ăn của trẻ không nên quá 30 phút.
Cho bé làm quen với một loại thức ăn trong 3-5 ngày. Như vậy mẹ có thể phát hiện bé có dị ứng với thức ăn đó hay không và sau khoảng thời gian trên mẹ cũng nên thay đổi món ăn cho trẻ, tránh trẻ ăn 1 món quá lâu dễ bị nhàm chán.
Cân đối 4 nhóm thực phẩm như thực đơn bên dưới, để trẻ được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho sự phát triển.
Thức ăn để nguyên vị là tốt nhất cho sức khỏe của trẻ nhỏ lúc này, không nên thêm các gia vị khác như muối, mắm, bột nêm, bột ngọt,... vào thức ăn của trẻ.
Cho bé 5 tháng ăn dặm từ ít đến nhiều, từ loãng đến đặc giúp bé thích nghi và hứng thú hơn
4.2. Thực đơn cho bé 5 tháng ăn dặm
Để bé phát triển khỏe mạnh, thực đơn cho bé 5 tháng ăn dặm cần đảm bảo đầy đủ 4 nhóm dinh dưỡng quan trọng sau đây:
Tinh bột: có nhiều trong gạo, khoai, ngô, các loại đậu,...
Chất béo: được tìm thấy trong các loại bơ, mỡ và dầu. Nên cho bé ăn dầu ở dạng nguyên chất để đảm bảo giá trị dinh dưỡng.
Chất đạm: có trong thịt, cá, trứng,... Tuy nhiên không nên cho trẻ ăn quá nhiều đạm dễ dẫn đến rối loạn tiêu hóa và chán ăn.
Vitamin và chất xơ: có nhiều trong các loại rau, củ, quả. Nhóm này không cung cấp nhiều năng lượng nên không cần ép trẻ ăn nhiều. Trừ trường hợp bé bị táo bón hoặc béo phì thì mới cần tăng lượng nhóm này trong khẩu phần ăn của trẻ.
4 nhóm chất dinh dưỡng cần thiết cho bé 5 tháng ăn dặm
4.3. Những lưu ý khi cho bé 5 tháng ăn dặm
Khi bắt đầu cho trẻ ăn dặm, là lúc trẻ được làm quen với nhiều loại thức ăn ngoài sữa mẹ. Vì vậy, mẹ cần tìm hiểu kỹ các thông tin giúp bé ăn dặm đúng cách để đạt hiệu quả tối đa.
Dưới đây là một số lưu ý cần nhớ khi mẹ cho bé 5 tháng ăn dặm lần đầu:
Duy trì cho trẻ bú sữa mẹ, ăn dặm chỉ là bữa phụ để bổ sung thêm dưỡng chất cho trẻ, sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng chính.
Tập cho trẻ ăn dặm nhưng tuyệt đối không được ép bé ăn, nên tùy theo sức ăn và hứng thú của trẻ.
Với bé đang tập ăn dặm, khuyên mẹ chỉ nên cho trẻ ăn một loại thực phẩm trong một bữa ăn.
Thời gian đầu cho trẻ ăn 1 bữa/ngày, khi trẻ đã quen thì có thể tăng dần số bữa ăn dặm trong ngày lên 2 bữa.
Với những thực phẩm mới, bé ăn lần đầu, mẹ nên chế biến riêng không nên trộn lẫn với các loại thực phẩm khác để có thể biết được trẻ dị ứng với cái gì.
Thức ăn cho trẻ tại thời điểm ban đầu nên là dạng lỏng hoặc xay nhuyễn. Với những món mới, ban đầu chỉ nên cho bé ăn 1 thìa tương đương 5ml. Khi trẻ đã hứng thú và thích nghi với món đó có thể tăng dần lượng ăn lên, tuy nhiên tối đa cho trẻ ăn 7 thìa/ngày.
Thức ăn xay nhuyễn cho bé 5 tháng ăn dặm rất tốt cho hệ tiêu hóa
>>Xem thêm: Top 10 thực phẩm giàu enzym tiêu hóa
>>Xem thêm: Trẻ tiêu hóa kém do đâu và cách khắc phục
>>Xem thêm: 5 cách giúp hệ vi sinh đường ruột của bé có một khởi đầu tốt
Tổng hợp: Hà Nga
___________________________________________________________
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn ở phần bình luận bên dưới nhé.
Để biết thêm những thông tin sức khỏe hữu ích từ chuyên gia, mời bạn ghé thăm mục CHUYÊN GIA TƯ VẤN.
Để cập nhật những kiến thức chăm sóc trẻ em mới nhất, mời bạn truy cập vào mục MẸ THÔNG THÁI.
Nếu có bất cứ thắc mắc nào, bạn có thể gửi câu hỏi qua mục HỎI ĐÁP hoặc Facebook Thầy thuốc Lê Minh Tuấn hoặc liên hệ tới số điện thoại 092.919.7777. Các Dược sĩ Đại học Dược Hà Nội sẽ tư vấn trực tiếp, miễn phí.
