5 cách giúp hệ vi sinh đường ruột của bé có một khởi đầu tốt
Trong năm đầu đời, hệ vi sinh đường ruột của bé bắt đầu được hình thành. Một hệ vi sinh vật phát triển khỏe mạnh trong thời gian này có thể giúp trẻ duy trì sức khỏe suốt đời. Vậy làm thế nào chúng ta có thể đảm bảo rằng cộng đồng vi sinh vật bên trong cơ thể trẻ có một khởi đầu tốt nhất?
Vai trò của hệ vi sinh đường ruột
Hệ vi sinh đường ruột bao gồm khoảng 85% vi khuẩn có lợi, 15% vi khuẩn có hại và trung gian sinh sống trong ruột non và ruột già. Hệ vi sinh của trẻ ban đầu được thừa hưởng từ mẹ. Sau đó, khi trẻ lớn lên, nó sẽ thay đổi theo chế độ ăn và thói quen sinh hoạt hàng ngày.
Các vi khuẩn nhỏ bé này sống nhờ trong cơ thể người, đổi lại chúng cũng đem đến cho ta những lợi ích quan trọng.
Vai trò của hệ vi sinh đường ruột
Hệ tiêu hóa khỏe mạnh một phần nhờ hệ vi sinh ổn định. Ở đó các lợi khuẩn chiếm ưu thế giúp hạn chế tác động của hại khuẩn. Bên cạnh đó chúng cũng tiết ra các loại acid chuỗi ngắn với vai trò bảo vệ niêm mạc ruột, phục hồi các tổn thương. Một số lợi khuẩn còn có khả năng sản xuất các enzyme tiêu hóa. Nhờ đó, hỗ trợ đường ruột tiêu hóa tốt thức ăn.
5 cách giúp hệ vi sinh đường ruột của bé có một khởi đầu tốt
Không chỉ dừng lại tại hệ tiêu hóa, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra hệ vi sinh vật đường ruột còn liên quan tới một số bệnh mạn tính. Cụ thể, sự bất bình thường của cộng đồng sinh vật này có thể góp phần dẫn tới tình trạng béo phì, hen, dị ứng, và kể cả các rối loạn thần kinh như tự kỷ, bệnh Parkinson, trầm cảm.
5 cách giúp hệ vi sinh đường ruột của bé có một khởi đầu tốt
Mặc dù cộng đồng vi sinh đường ruột rất đông đúc, có thể lên tới hàng tỷ tỷ vi khuẩn. Nhưng chúng lại rất dễ bị rối loạn. Tình trạng này hay gặp ở trẻ nhỏ, khi mọi thứ chỉ mới bắt đầu. Loạn khuẩn đường ruột dẫn tới các vấn đề như trẻ bị đau bụng, nôn trớ, táo bón, tiêu chảy, biếng ăn. Điều này khiến quá trình nuôi dưỡng trẻ đôi lúc sẽ gặp khó khăn. Khi đó, một hệ vi sinh ổn định sẽ giúp cải thiện vấn đề. Dưới đây là 5 cách giúp hệ vi sinh đường ruột của bé có một khởi đầu tốt.
1. Cho trẻ bú sữa mẹ khi có thể
Sữa mẹ giúp trẻ nhận được vi khuẩn của mẹ. Đây được coi là những hạt mầm cho hệ vi sinh của trẻ.
Những vi khuẩn này, cùng với các chất protein kháng khuẩn và tế bào miễn dịch, giúp tạo nên hệ thống miễn dịch vững chắc cho trẻ.
Sữa cũng chứa hơn 200 loại oligosaccharide, loại đường phức mà con người không thể tiêu hóa nhưng lại là thức ăn cho vi khuẩn đường ruột của trẻ.
Sữa mẹ giúp hệ vi sinh đường ruột của bé phát triển tốt
Ở người lớn, chúng ta thường coi một hệ vi sinh đa dạng là khỏe mạnh. Nhưng đối với trẻ sơ sinh thì ngược lại.
Hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh của trẻ sơ sinh bú sữa mẹ có cấu trúc tương đối đơn giản và chủ yếu là một loài vi khuẩn duy nhất mang tên Bifidobacteria.
Bifidobacteria đã được chứng minh là có thể truyền từ mẹ sang trẻ sơ sinh và chúng phát triển mạnh nhờ các oligosaccharide trong sữa mẹ.
Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, việc cho con bú có thể gặp khó khăn và không phải tất cả các bà mẹ đều có đủ sữa để đáp ứng nhu cầu của trẻ.
Tin tốt là sữa mẹ, bất kể bao nhiêu thì đều tốt. Nhưng nếu bạn không thể nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ, thì có thể kết hợp giữa sữa mẹ và sữa công thức. Việc này cũng mang lại lợi ích cho hệ vi sinh vật của bé, thúc đẩy sự phát triển của Bifidobacteria khỏe mạnh.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ sơ sinh được cho ăn cả sữa mẹ và sữa công thức có hệ vi sinh vật trung gian giữa trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn và trẻ uống sữa công thức.
2. Suy nghĩ về việc nuôi chó
Đối với hệ vi sinh của trẻ, nuôi mèo tốt, nhưng nuôi chó còn tốt hơn.
Nghiên cứu từ lâu đã ủng hộ những lợi ích sức khỏe của việc lớn lên với những con vật cưng trong nhà.
Nếu bạn nuôi một con mèo, nguy cơ phát triển bệnh hen suyễn và dị ứng của bạn sẽ giảm từ 10 đến 30%. Trong khi đó, những người nuôi chó có thể giảm 20 đến 50% nguy cơ mắc bệnh. Một trong những lý do cho tác dụng bảo vệ này là sự đóng góp của thú cưng vào hệ vi sinh vật bụi trong nhà bạn.
Nuôi chó cũng có lợi cho hệ vi sinh đường ruột của bé
Tất cả chúng ta, bao gồm cả vật nuôi, đều thải vi khuẩn vào môi trường. Có một con thú cưng sẽ làm tăng sự đa dạng của vi khuẩn trong hệ vi sinh vật trong nhà.
Khi các nhà nghiên cứu cho chuột tiếp xúc với bụi từ những ngôi nhà có chó, những con chuột này được bảo vệ khỏi bệnh hen suyễn. Loại bụi này cũng thay đổi hệ vi sinh vật của những con chuột, làm tăng sự phong phú của Lactobacillus johnsonii. Đây là một loại vi khuẩn hỗ trợ miễn dịch màng niêm mạc, bảo vệ đường thở khỏi các chất gây dị ứng.
Không có gì đảm bảo rằng những người bạn lông lá này sẽ giúp con bạn không bị hen suyễn và dị ứng. Và việc bắt đầu nuôi thú cưng cũng không phù hợp khi trong gia đình có người bị hen suyễn nặng. Nhưng cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ thì việc nuôi thú cưng có thể tốt cho tất cả mọi người.
3. Tránh dùng thuốc kháng sinh khi không cần thiết
Ở những người trưởng thành khỏe mạnh, một đợt dùng kháng sinh có thể sẽ tạm thời knock-out hệ vi sinh vật của bạn. Nhưng thông thường bạn sẽ hồi phục trong vòng 12 tháng.
Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu đời, hệ vi sinh vật của chúng ta lộn xộn và bất ổn định hơn nhiều. Và thuốc kháng sinh có thể làm thay đổi vĩnh viễn quỹ đạo mà nó cần.
Kháng sinh có thể làm thay đổi hệ vi sinh đường ruột của bé
Sự xáo trộn này đối với hệ vi sinh vật có thể là lý do tại sao trẻ em được sử dụng thuốc kháng sinh trong những năm đầu đời có nguy cơ mắc bệnh hen suyễn và béo phì sau này cao hơn.
Tất nhiên, thuốc kháng sinh có thể là biện pháp can thiệp y tế, và nên được sử dụng khi cần thiết. Trong trường hợp bạn không chắc liệu thuốc kháng sinh có cần thiết cho con mình hay không, tốt nhất là bạn nên lắng nghe ý kiến của bác sĩ .
>> Xem thêm Trẻ biếng ăn do mẹ sử dụng thuốc kháng sinh sai cách
>> Xem thêm Mẹ có biết lạm dụng kháng sinh lúc nhỏ làm tăng nguy cơ trẻ béo phì
4. Chuẩn bị một hệ vi sinh tốt trước khi em bé chào đời
Các bà mẹ cho trẻ sơ sinh rất nhiều: từ sữa, tổ ấm trong bụng, đến ngay cả khả năng ngủ hơn ba giờ liên tục. Nhưng bạn có biết rằng mẹ là người cung cấp vi khuẩn số một cho trẻ sơ sinh?
Vì vậy, điều quan trọng là phải chuẩn bị một hệ vi sinh tốt trước khi em bé chào đời.
Một trong những cách tốt nhất để thúc đẩy cộng đồng vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh là ăn uống healthy với đa dạng chất xơ.
Hệ vi sinh đường ruột của mẹ tốt sẽ giúp bé có một khởi đầu tốt
Chất xơ bao gồm các chuỗi carbohydrate dài được liên kết với nhau bằng các liên kết phức tạp mà tế bào của chúng ta không thể phá vỡ được. Điều này có nghĩa là chất xơ đi đến ruột già hầu như không được tiêu hóa. Do đó nó có thể làm thức ăn cho các vi khuẩn đường ruột đang sinh sống tại đây.
Bạn cũng nên tránh dùng thuốc kháng sinh không cần thiết khi đang mang thai và cho con bú. Vì chúng sẽ tạm thời làm thay đổi hệ vi sinh vật của bạn.
Mặc dù các bà mẹ là những người đóng góp nhiều nhất vào hệ vi sinh vật của bé, nhưng tất cả mọi người trong gia đình cũng đều cần có trách nhiệm. Mang thai là thời điểm tuyệt vời để giới thiệu cho cả gia đình một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất xơ. Đây cũng là một trong những cách tốt nhất để thúc đẩy cộng đồng vi khuẩn lành mạnh trong đường ruột.
5. Bẩn một chút không sao cả!
Giống như bạn muốn con mình gặp phải nhiều trải nghiệm trong giai đoạn đầu đời, hệ miễn dịch của chúng cũng nên làm quen với nhiều loại vi khuẩn.
Giả thuyết về vệ sinh, lần đầu tiên được đề xuất cách đây ba thập kỷ. Người ta cho rằng việc tiếp xúc với vi sinh vật trong thời kỳ đầu đời giúp chống lại bệnh hen suyễn và dị ứng.
Làm quen với nhiều loại vi khuẩn cũng giúp “rèn luyện” hệ miễn dịch cho trẻ sơ sinh, thúc đẩy khả năng dung nạp miễn dịch.
Mặc dù việc rửa tay sạch sẽ sau khi đi vệ sinh là điều quan trọng, nhưng bạn không nên quá lo lắng khi bé ngậm đồ chơi vào miệng.
Muốn trẻ có hệ vi sinh đường ruột tốt mẹ đừng ngại "bẩn"
Trên thực tế, trẻ sơ sinh khá giỏi trong việc tiếp xúc với thế giới vi sinh vật. Bất kỳ bậc cha mẹ nào cũng sẽ phải công nhận trẻ có sở trường dùng miệng để khám phá thế giới.
Kết lại, điều quan trọng cần nhớ là mặc dù mỗi yếu tố này đều liên quan đến hệ vi sinh vật khỏe mạnh ở trẻ sơ sinh và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, nhưng chúng không phải là công thức cuối cùng để có một đứa trẻ hạnh phúc, khỏe mạnh.
Nếu con bạn cần dùng thuốc kháng sinh, hoặc nếu việc cho con bú sữa mẹ không phù hợp với bạn, thì điều đó không có nghĩa trẻ sẽ có sức khỏe kém. Nhiều nghiên cứu đang tập trung vào sự phát triển của hệ vi sinh vật và tác động của nó đối với sức khỏe lâu dài. Do đó chúng ta hoàn toàn có niềm tin rằng sẽ tìm ra những biện pháp can thiệp tiềm năng có thể giúp thúc đẩy một hệ vi sinh vật khỏe mạnh ở trẻ sơ sinh, với hy vọng giảm gánh nặng bệnh mãn tính cho thế hệ tiếp theo.
___________________________________________________________
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn ở phần bình luận bên dưới nhé.
Để biết thêm những thông tin sức khỏe hữu ích từ chuyên gia, mời bạn ghé thăm mục CHUYÊN GIA TƯ VẤN.
Để cập nhật những kiến thức chăm sóc trẻ em mới nhất, mời bạn truy cập vào mục MẸ THÔNG THÁI.
Nếu có bất cứ thắc mắc nào, bạn có thể gửi câu hỏi qua Facebook Thầy thuốc Lê Minh Tuấn hoặc liên hệ tới số điện thoại 092.919.7777. Các Dược sĩ Đại học Dược Hà Nội sẽ tư vấn trực tiếp, miễn phí.
